Bilim insanı Çiğdem İlgün, uçaklarda türbülansı önleyen yazılım geliştirdi. Proje üzerinde 5 yıldır çalıştığını söyleyen İlgün, ‘CAFA CHIP’ adlı yazılım sayesinde uçağın türbülansa girmeden önce pilota uyarı verdiğini ve en güvenle yeni rotasına yönlendirdiğini söyledi. . Uluslararası hava yolu şirketlerinin yazılımı kullanmaya başladığını vurgulayan İlgün, “Air Canada başta olmak üzere birçok havayolu bu sistemi test etmeye başladı. Birçok şirketle görüşmeler devam ediyor. Hedefim bu teknolojiyi Türkiye’de üretmek.”
Hava yolculuğu ve türbülansın kaygılı rüyasının tarihe karışacağını belirten Bahçeşehir Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Çiğdem İlgün, “Uçağa yüklenen yazılımın yüklendiği mikroçip sayesinde hem yolcular hem de hem daha güvenli seyahat ediyor hem de uçağın aşınması azaldığı için ömrü iki katına çıkıyor” diyen “Şu anda başta Air Canada havayolları olmak üzere birçok şirket test etmek için bu sistemi satın almaya başladı. Hedefim bu teknolojiyi Türkiye’de üretmek” dedi.
Bu alanda dünyada ilk başarılı yazılımı yaptığını ve patentini aldığını belirten İlgün, “Kanada Waterloo Üniversitesi ve bir grup yatırımcı ilgilendi ve tüm mali desteği sağladı. Uluslararası havacılık standartlarına uygun tüm testleri başarıyla geçtik.” ve ilk partiyi ürettik.Çipler Türkiye’de üretiliyor ve “Ülkem için bu tür yazılımlarda dünyaya öncülük etmek için çalışmaya başladım. Öncelikle bir uçuş okulu kurup ileri teknoloji ile yetiştirilmiş pilotlar yetiştirmek istiyorum. Tecrübelerimi öğrencilerime aktarmak ve bu teknolojiyi yurt dışına gitmek yerine kendi ülkemde geliştirmek istiyorum.”
YAZILIMIN İLK ÜRETİMİ İÇİN 150 MİLYON DOLARLIK YATIRIM
Yazılımın ilk etapta sadece yolcu uçaklarında kullanıldığını anlatan İlgün, “Baykar Teknoloji, Türk Hava Yolları gibi firmalarla da görüşmelere başladık. Savaş uçakları, kargo uçakları, SİHA ve küçük uçakların bunu kullanması için çalışacağım. Yazılımın ilk üretimi için 150 milyon dolar yatırım yapıldı 2 yıllık sözleşmemiz kapsamında Kanada’daki Waterloo Üniversitesi yazılım kullanım hakları karşılığında bana 27 milyon dolar ve çip başına makul bir kâr yüzdesi ödeyecek. Kazandığım gelirle yeni projelere imza atmayı ve dünya havacılık departmanında Türk kadınının imzasını taşımayı hedefliyorum” dedi.
UÇAĞI UYGUN ROTAYA YÖNLENDİRMEK İÇİN ALTERNATİF ROTALAR BELİRLER
Sistemin nasıl çalıştığını anlatan İlgün, “Şu anda mevcut sistemlerde radar ve pilot tecrübesi ile türbülans tespit edilmeye çalışılıyor ama yeterli olmuyor. Açık hava türbülansı anlık gelişebilen bir durum ve radarların tespiti çok zor. • CAFA CHIP, kokpitin önüne takıldığında türbülansa girmeden önce tüm hava olaylarını hesaplar, “Foton ışıklarıyla türbülansı algılar ve uyarı verir. Uçağı uygun rotaya yönlendirmek için alternatif rotalar belirler. Tüm bu işlemleri otomatik olarak yapar. İnsanların türbülans korkusu da hava ulaşımı tercihlerini olumsuz etkiliyor. Bu teknolojiye sahip olan havayolu şirketleri de insanlar tarafından tercih sebebi olacaktır.” diye konuştu.
TÜRKİYE’DE İLK LANSMAN
İlgün, cihazın ilk lansmanının 30 Nisan’da İstanbul’da yapılacağını ve tüm dünyaya pazarlanmaya başlayacağını bildirdi. Kilit ülke ve cazibe merkezi olmayı hedefliyoruz” dedi.
